10 July 2015

Ντοκιμαντέρ: Τα φαντάσματα στη μηχανή μας (The Ghosts In Our Machine)


Μια τερατώδης μηχανή καταπίνει με μηχανική ψυχρότητα εκατομμύρια ζωές κάθε μέρα χωρίς λόγο παρά μόνο για να ικανοποιήσει μια ματαιοδοξία και μια πλάνη. Η μηχανή αυτή δεν είναι άλλη παρά αυτή της κουλτούρας του θανάτου που με τραγικά ειρωνικό τρόπο έχει κυριεύει τον μοναδικό στο σύμπαν γνωστό πλανήτη της ζωής. Ενώ τα παραρτήματά της (βιομηχανικές και μη φάρμες, σφαγεία, αλιευτικοί στόλοι, κλπ) είναι εκατομμύρια και συνοδεύουν (ή μάλλον στοιχειώνουν) τη παρουσία του ανθρώπου σε όποιο μέρος της γης και να ζει.

Το ντοκιμαντέρ «Τα φαντάσματα στη μηχανή μας» αναφέρεται στο πώς τα ζώα γίνονται αόρατα, σαν να ήταν φαντάσματα, μέσα σε αυτή τη μηχανή η οποία πεισματικά κρύβει την καταπίεση και την καταπάτηση κάθε δικαιώματος που τους επιβάλλει. Και στη συνέχεια τα ζώα υποβιβάζονται ξανά σε «φαντάσματα» όταν η λεηλασία της ζωής τους μεταμφιέζεται και σερβίρεται ως δήθεν κάλυψη των αναγκών μας (τροφή, ένδυση, κλπ) και όταν εμείς δυσεκπαιδευόμαστε να τα εκλαμβάνουμε ως «προϊόντα» αντί για αισθανόμενα όντα.

Το ντοκιμαντέρ δείχνει τα ζώα μέσα από το φακό της φωτογράφου Jo-Anne McArthur στη προσπάθεια της να μας μεταφέρει όσο γίνεται πιο παραστατικά την ατομικότητά τους, τον συναισθηματικό τους κόσμο και την ευφυΐα τους αλλά και το δράμα και τα δεινά που καταναγκάζονται να υπομείνουν. Η κινηματογράφηση, χωρίς να προσπαθεί να σοκάρει, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της εκμετάλλευσης των ζώων: εκτροφεία γουνοφόρων ζώων, φάρμες, θαλάσσια πάρκα, ζωολογικούς κήπους και εργαστήρια πειραμάτων. Τα πλάνα εναλλάσσουν το λυπηρό με το χαρούμενο όπως οι σκληρές σκηνές από φάρμες και εκτροφεία γουνοφόρων ζώων οι οποίες στη συνέχεια ακολουθούνται από τις σκηνές της ειρήνης και της ελπίδας μέσα σε ένα καταφύγιο ζώων φάρμας.

Έτσι τα «φαντάσματα» γίνονται και πάλι πρόσωπα. Και τα πρόσωπα των ζώων αυτών, που ξεχειλίζουν από ατομικότητα και προσωπικότητα,  που αποπνέουν το γυμνό φόβο, τη θλίψη αλλά και τη περιέργεια, την αγάπη και τη χαρά, μας στοιχειώνουν με την καλή έννοια: μας καλούν να πάψουμε να τα αντιλαμβανόμαστε ως ανύπαρκτα «φαντάσματα» αλλά ως υπαρκτές ζωές που χρήζουν σεβασμού.




Ολόκληρο το ντοκιμαντέρ εδώ: