19 March 2009

Άνθρωπος και Φυτοφαγία πάνε μαζί


Aυτό δείχνει η ανατομία του πεπτικού μας συστήματος, η οποία μοιάζει κατά πολύ μεγάλο βαθμό με αυτήν των φυτοφάγων ζώων, και ως εκ τούτου η φυτική διατροφή είναι η φυσική διατροφή του ανθρώπου και το είδος μας την ακολουθεί ενστικτωδώς και την εφαρμόζει από την εμφάνιση του στον πλανήτη Γη 5,8 εκατομμύρια χρόνια πριν. (Tugenensis Orrorin, ο παλαιότερος ανθρώπινος πρόγονος που θεωρείται ότι περπάτησε στα δύο πόδια)


Όλοι οι πρόγονοι μας υπήρξαν τροφοσυλλέκτες, που σημαίνει ότι επιβίωναν με την συλλογή των διαθέσιμων φυτικών τροφών κατά εποχή. Αυτό προυπέθετε μια πολύ μεγάλη γνώση των φυτών και αυτό βοήθησε στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και της νοημοσύνης τους. Περιστασιακά επιδίδοταν και στο κυνήγι, όμως μόνο σε περιπτώσεις παντελούς έλλειψης τροφής(πχ παγετώνες), αλλά πρακτικά παρέμενε φυτοφάγος και πιστός στην φυσιολογία του σώματος του, αφού το ποσοστό της ζωικής τροφής ήταν αμελητέο.

Ένα πολύ μικρό μερίδιο ζωικών τροφών εισάγεται για πρώτη φορά στην διατροφή με την υποδούλωση/εξημέρωση κάποιων ζώων, τα οποία αργότερα ονομάσαμε οικόσιτα, 9 χιλιάδες χρόνια πριν. Αλλά και πάλι ο άνθρωπος παραμένει πρακτικά φυτοφάγος, αφού οι ζωικές τροφές είναι ελάχιστα διαθέσιμες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι ρωμαϊκές λεγεώνες κατέκτησαν τον κόσμο με στάρι.

Μετατροπή των ανθρώπων από φυτοφάγους σε κρεατοφάγους

Ουσιαστικά η στροφή στην διατροφή με ζωικά ξεκινά στην δεκαετία του 1920 στις ΗΠΑ με την δημιουργία της βιομηχανίας κρέατος και γάλακτος, η οποία τις επόμενες δεκαετίες εξαπλώνεται πρώτα στον δυτικό κόσμο και σήμερα γίνεται απόπειρα να επιβληθεί παγκόσμια ως το κυρίαρχο διατροφικό μοντέλο.

Στον παραπάνω πίνακα με στοιχεία από το Earth Institute του Πανεπιστημίου Columbia μπορούμε να δούμε την αυξητική τάση που έχει η κατανάλωση κρέατος στον κόσμο τα τελευταία 40 χρόνια (1962-2002) και αποτυπώνει επίσης την εξελικτική πορεία της κρεατοφαγίας σε συγκεκριμένες χώρες σε σύγκριση πάντα με τον Παγκόσμιο Μέσο Όρο.

Μάλιστα οι εκτιμήσεις της βιομηχανίας θέλουν την σημερινή παραγωγή να διπλασιάζεται μέχρι το 2020, αφού η κρεατοφαγία σχεδιάζεται να αλώσει σιγά σιγά - όπως έγινε και με το κάπνισμα – τις περισσότερες χώρες του πλανήτη.

Αν μελετήσουμε πιο αναλυτικά τον συγκεκριμένο πίνακα μπορούμε να δούμε και άλλα χρήσιμα στοιχεία όπως:

1- Ο Παγκόσμιος Μέσος Όρος κατανάλωσης κρέατος διπλασιάστηκε μέσα στα τελευταία 40 χρόνια από τα 20 κιλά/άτομο το χρόνο στα 40.

2- Στο ίδιο διάστημα η κατανάλωση κρέατος στην Ελλάδα αυξήθηκε ανεξέλεκτα και σχεδόν πενταπλασιάστηκε. Ενώ δηλαδή το 1962 είχαμε μια Ελλάδα ουσιαστικά φυτοφαγική σήμερα πήγαμε στο άλλο άκρο.

3- Όμως η μετατροπή μιας κοινωνίας από φυτοφάγο σε κρεατοφάγο είναι ξεκάθαρη στην περίπτωση της Κίνας. Από την κατανάλωση των 2 κιλών/άτομο το έτος εκτοξεύτηκαν στα 54. Αυξήθηκε δηλαδή 27 φορές πάνω.

4- ΟΙ ΗΠΑ, όπου και ξεκίνησε η βιομηχανία κρέατος και γαλακτομικών, παραμένει η χώρα με την μεγαλύτερη κατανάλωση, η οποία ολοένα και αυξάνεται.

5- Η μόνη χώρα που παρουσιάζει την μικρότερη αύξηση είναι η Βρετανία.

Όπως φαίνεται, ενώ την δεκαετία του 1950 οι περισσότερες χώρες του πλανήτη ήταν πρακτικά φυτοφαγικές, μέσα σε μόνο 2-3 δεκαετίες η δύναμη της βιομηχανίας κρέατος και γάλακτος μέσω της διαφήμισης, της πρόσληψης στους κόλπους της χιλιάδων επιστημόνων-ερευνητών, τις διασυνδέσεις της με τις κυβερνήσεις και τις γενναίες επιδοτήσεις που τους δόθηκαν και συνεχίζουν να τους δίνονται, κατάφερε τελικά να επιβάλλει την πλήρη κυριαρχία των ζωικών τροφών στις περισσότερες χώρες.

Ακόμη στην Ελλάδα την δεκαετία του ’60 που έγινε η μελέτη για την Κρητική κουζίνα, η διατροφή των Ελλήνων ήταν πολύ κοντά στην φυτοφαγία, περιλαμβάνοντας μόλις 200 γρ. κόκκινου κρέατος τον μήνα, ενώ σήμερα είναι 4,8 κιλά τον μήνα, δηλαδή σχεδόν 25 φορές επάνω με στοιχεία της Εθνικής Σταστιστικής Υπηρεσίας.

Οι άνθρωποι ήταν χορτοφάγοι όχι επειδή ήταν φτωχοί

Συχνά ακούγεται ότι οι άνθρωποι ήταν φυτοφάγοι επειδή ήταν φτωχοί, όμως τελικά δεν ήταν θέμα φτώχιας αλλά θέμα διάθεσης των συγκεκριμένων προϊόντων σε μαζική κλίμακα, αφού δεν είχε ακόμη αναπτυχθεί η βιομηχανία κρέατος και γάλακτος έτσι ώστε να μπορεί να διαθέσει τις σημερινές ποσότητες ζωικών στην αγορά.

Και το ίδιο συνέβη με όλα τα υπόλοιπα καταναλωτικά προϊόντα. Για παράδειγμα, ούτε τηλεοράσεις είχαν τότε οι άνθρωποι, αλλά μόλις οι αντίστοιχες βιομηχανίες αναπτύχθηκαν και διέθεσαν τηλεοράσεις, σχεδόν όλοι τις απέκτησαν, ανεξαρτήτως της φτώχιας.

Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι οι άνθρωποι παρέμεναν πρακτικά φυτοφάγοι (δηλαδή κατανάλωναν φυτικές τροφές σε ποσοστό πάνω από 90%) επειδή η ζωή τους καθορίζονταν από τους φυσικούς ρυθμούς και την σοφία που είχαν συσσωρεύσει από την αλληλεπίδραση τους με την Φύση, η οποία τους οδηγούσε να ζουν μια ζωή αειφορίας. Δηλαδή, κατανάλωναν τις φυτικές τροφές που τους παρείχε ανάλογα με την εποχή και κάποιες άλλες τις συνέλεγαν για κατανάλωση όλο το χρόνο(πχ όσπρια) ή τις επεξεργάζονταν(σιτάρι) για να τις διατηρήσουν(πχ αλεύρι) .

Και η διατροφή με ζωικά επιβλήθηκε όπως επιβλήθηκαν και τόσα άλλα αρνητικά πράγματα από το καταναλωτικό σύστημα το οποίο εμφανίστηκε και κυριάρχησε: αλκοόλ, κάπνισμα, επεξεργασμένες τροφές, συμβατική χημική γεωργία κλπ

Αν το οικονομικό μοντέλο στο οποίο που ζούμε ήθελε, θα μπορούσε να επιβάλλει και την φυτοφαγία ή οτιδήποτε άλλο θετικό, αλλά κάτι τέτοιο θα έβλαπτε άλλους κλάδους του συστήματος όπως πχ την φαρμακευτική βιομηχανία και το κυριότερο θα αμφισβητούσε την ίδια του την ουσία, που είναι η εκμετάλλευση, και την οποία ο κάθε κλάδος του προβάλει ιδεολογικά ως αντίληψη μέσα από την παραγωγή: εκμετάλλευση ανθρώπων, ζώων και φυσικών πόρων. Το παρόν οικονομικό σύστημα μπορεί να υπάρχει μόνο με την προώθηση και την ενίσχυση μιας ιδεολογίας αρνητικών αντιλήψεων.

Ουσιαστικά, η τωρινή τάση της κρεατοφαγίας και της διατροφής με ζωικά, ως ένα αδιέξοδο και μη αειφόρο μοντέλο διατροφής, είναι καταδικασμένη να εκλείψει. Είναι μια μελανή παρένθεση πριν ο άνθρωπος επιστρέψει ξανά στην διατροφή για την οποία τον έχει φτιάξει η φύση.

Και για τους μεταγενέστερους, πέρα από ανορθολογική, αναποτελεσματική και ανθυγιεινή, θα είναι ένα τραγικό σύμβολο της φρικαλεότητας που επέβαλε ο άνθρωπος προς τα άλλα αισθανόμενα όντα και ταυτόχρονα η καταδίκη της ιδεολογίας της εκμετάλλευσης, η οποία στήριξε αυτήν την εγκληματική συμπεριφορά προς τα ζώα, τους άλλους ανθρώπους, και το περιβάλλον.